Postoji mnogo različitih
vrsta planinarskih cipela (backpack,
hikking, trekking, climbing cipele …), a
planinari biraju odgovarajuće u
zavisnosti od uspona, terena i dužine puta. Za lakše uspone u nižim
planinama, koji obuhvataju uglavnom pešačenje, koriste se mekše i
udobnije cipele. Ako je potrebno kretati se po
kamenju ili kroz sneg,
tada se koriste glomaznije i tvrđe cipele.
Planinarske cipele su duboke ili poluduboke, što treba da smanji
mogućnost povreda skočnog zgloba, kao i drugih spoljnih uticaja
(kamenje, sneg) na nogu.
Planinari često nose dva para čarapa (donje -
tanke, i gornje - često vunene). Duž cipele (đona) se često prostire
metalna šina koja treba da obezbedi ravnomernije prenošenje opterećenja.
Đon se najčešće izrađuje od
VIBRAMA ili sličnih materijala. Đon treba da obezbedi toplotnu izolaciju, kao i da smanji mogućnost da dođe do klizanja.
Podrazumieva se da će planinar početnik svoje planinarenje započeti
sa lakšim pješačkim turama za koje nije uvijek preduslov prava
planinarska cipela. Nemojte zbog toga odustati od prvih tura, obucite
patike sa čvršćim đonom ili slične dublje zimske cipele sa debljim
đonom, i strpljivo potražite, po savetu iskusnih planinara pravu cipelu.
Inače kao što je već gore navedeno preporučuje se cipela sa đonom koji na sebi ima žutu ovalnu oznaku na kojoj piše
"VIBRAM".
Po karakteristikama đon ovog proizvodjača se veoma sporo troši,
izradjen je od kvalitetne gume i veoma dobro prijanja za sve vrste
podloga. Gornji deo cipele može biti koža, ali idealna bi bila
kombinacija veštačkog materijala sa oznakom
"GORE-TEX" ili "SIPMATEX",
koji je nepropusan za kišu i rosu, ali istovremeno omogućava veliki
stepen "disanja" kože stopala. Pored ove važne karakteristike ovi
materijali se i brže suše. Od ovog i sličnih materijala pravi se i
ostala oprema (jakne, kabanice, vreće, šatori, veš …).
Revolucionarna tehnologija iz Italije: Vibram®.
1937. godine razvio ju je planinar
Vitale Brahmane, poslije nesreće u kojoj je umrlo šest penjača, jer su
nosili neprikladnu obuću.
Vibram® je napravljen
od različitih gumenih materijala koje karakteriziraju fleksibilnost,
nepropusnost, tvrdoća, a zajedno garantiraju optimalno prianjanje.
Đonovi Vibram® omogućuju izvrsnu postojanost protiv iznošenosti, za
optimalna dostignuća, udobnost i trajnost. Tako ćete tijekom hodanja u
prirodi i na teškim terenima biti sigurniji nego sa konvencionalnim
đonovima. U cipelama sa Vibram® tehnologijom osjećat ćete se kao da ste "jedno" s cipelama.
U svijetu se svake godine proda više od 35 milijuna pari cipela s Vibram® tehnologijom. Testirali su ih na više milijuna kilometrima, a izrađene su na temelju 70-godišnjeg iskustva.
Gore-Tex® je kao Vibram®:
znamo da je dobar za hodanje u planinama ali ne znamo zašto. Posebna
membrana je vrlo prikladna i zbog toga neophodna za vanjske aktivnosti.
Materijal je u potpunosti vodootporan, tako da vlaga izvana ne može ući u
unutrašnjost obuće. U isto vrijeme omogućuje da stopala dišu, jer
odvodi višak vlage. Također štiti vaša stopala od vjetra i hladnoće.
A kako djeluje? Isto
kao i naša koža! Gore-Tex® je revolucionarna membrana koja se sastoji od
više milijuna mikroskopskih pora (20.000 puta manjih od kapi vode).
Ova membrana zaštićena je s vanjskim slojem i unutarnjom podstavom. Sve to djeluje kao izolacija.
Gore-Tex® održava noge toplima u svim vremenskim uvjetima, uključujući i izlete na snijegu.
http://www.skijanje.hr/oprema/ostala-oprema/clanak/gore-tex-membrana-i-primjena?id=12736
Broj cipele mora biti za jedan ili dva veći, odnosno
cipelu treba probati i
nositi sa dva para čarapa (pamučne+vunene, dvoje
vunenih, jedne deblje vunene ili neke čarape od veštačkih materijala).
Vunene čarape su pravi amortizer između stopala i cipele, sa njima nema
žuljeva i zadebljanja na stopalima. Nose se stalno, bez obzira na
godišnje doba. Nove planinarske cipele se trebaju dobro razgaziti na
kraćim turama i šetnjama. Takodje treba obratiti pažnju na to da posle
dugog nošenja cipele noga zna i da malo natekne.
Planinari često nose
rezervne pertle. Najbolji način
za
sušenje cipela (da se što brže osuše, a da se ne oštete) je da se
u
njih stave zgužvane stare novine, a cipele se okače na konopac unutar
šatora.
U svakom slučaju cipelu
ne treba sušiti na jakom suncu niti u blizini nekog izvora toplote.
Što se tiče proizvodjača cipela, kod nas se mogu naći cipele proizvodjača
Aplina
(Slovenija), Planika, dok se za neke malo bolje cipele ili mora ići
negde u inostranstvo ili preko kojekakvih varijanti i prodavnica
naručivati.(Ovo generalno važi i za ostatak opreme).
Ono što je takodje veoma važno jeste da tražite cipelu koja
nije sastavljena iz previše delova.
Neko pravilo je da
tražite cipele koju su sastavljene iz što manje
delova i mesta(šavovi) gde bi cipela mogla da popusti ili da se ošteti.
Paleta materijala od kojih su izrađene cipele u zadnje se vrijeme
naglo povećala. Osim kože sve više se koriste novi materijali koji su u
mnogim segmentima bolji od kože (težina, održavanje, trajnost…).
Kod klasičnih planinarskih cipela većina proizvođača i dalje
upotrebljava kao spoljni materijal kožu debljine od 1 do 3,2 mm, dok kod
lakših modela ide kombinacija kože i poliamidne tkanine.
Od debljine kože ovisi kakav oslonac nam nude cipele i kako su robusne.
Tvrdoća cipele se izabire ovisno o vrsti aktivnosti.Važi pravilo:
što je teži ranac, tvrđa mora biti cipela.
Pri izboru modela i veličine ne štedimo vrijeme.
Uradite jednostavno ispitivanje: dok su cipele odvezane gurnemo nogu
naprijed do kraja, iza pete nam treba ostati prostora za jedan prst, a
kad su cipele zavezane vrhovi prstiju nam ne smeju doći do vrha cipele.
Ako nameravamo koristiti automatske dereze izaberemo cipele, koje to
dozvoljavaju, no svakako cipele moraju imati dovoljno tvrd đon, jer će
nam u suprotnom ispadati.
Vodootpornost cipela: cipele izrađene od deblje kože
su uz pravilno održavanje vrlo otporne na vlagu. Poliamidne tkanine su
vodootporne, no takve cipele po pravilu imaju više šavova koji su
najproblematičniji što se tiče vodootpornosti. Za najbolju zaštitu od
vlage izaberemo cipele koje imaju na unutrašnjoj strani Gore-Tex®. Svi
šavovi unutrašnjeg Gore-Tex® materijala su lijepljeni, tako da se vlaga
ako i prodre kroz šavove i spoljni materijal zaustavi na Gore-Tex®
membrani.
Cipele nakon svake upotrebe očistimo, osušimo i namažimo odgovarajućom kremom odnosno tečnošću.
Ako imamo cipele sa Gore-Tex® membranom, budimo posebno obazrivi da
biramo impregnaciju namenjenu za Gore-Tex® (Grangers proizvodi!). Takođe
vredi napomenuti da više tankih slojeva kreme štiti bolje od jednog
debelog.
http://planinarenje.wikidot.com/planinarske-cipele
----------------------------------------------------------------------------------------------
DOBRO JE ZNATI Kako izabrati?
Paleta materijala iz kojih su izrađene cipele u zadnje se vrijeme
naglo povećala. Osim kože sve više se koriste novi materijali koji su u
mnogim segmentima bolji od kože (težina, održavanje, trajnost).
Kod klasičnih planinarskih cipela većina proizvođača i dalje
upotrebljava za vanjski materijal kožu debljine od 1 do 3,2 mm, kod
lakših modela pak kombinaciju kože i poliamidne tkanine (CorduraR). Od
debljine kože ovisi kakav oslonac nam nude cipele i kako su robusne.
Tvrdoća cipele se izabire ovisno o vrsti aktivnosti.
Vrijedi pravilo: što su teži ruksak i teren, tvrđa mora biti cipela.
Pri izboru modela i veličine ne štedimo vrijeme. Možemo si pomoći s
jednostavnim ispitivanjem:
dok su cipele odvezane gurnemo nogu naprijed
do kraja, iza pete nam treba ostati prostora za jedan prst, a kad su
cipele zavezane vrhovi prstiju nam ne smiju doći do vrha cipele. Ako
namjeravamo koristiti automatske dereze izaberemo cipele, koje to
dozvoljavaju, no svakako cipele moraju imati dovoljno tvrd potplat, jer
će nam u suprotnom ispadati.
http://www.greatoutdoors.com/published/boot-fitting-guide
http://hiking.about.com/od/find-the-right-hiking-boots/qt/How-To-Try-On-Hiking-Boots-And-Shoes.htm
http://www.outsideonline.com/outdoor-gear/gear-shed/gear-guy/How-Can-I-Find-Hiking-Boots-That-Fit.html
Gojze pitanje i razmisljanja
Dosta saveta,predloga,utisaka kako odabrati zeljenu obucu:
(klikni na naslov za ceo tekst)
Owning a comfortable pair of hiking boots or hiking shoes is an
essential part of exploring fantastic outdoor locations on your own two
feet. The three key factors that will determine the kind of footwear
you’ll need are: terrain, distance and pack weight. Aside from getting
the right type of footwear, proper fit and break-in time are also
essential steps to keeping your feet happy, mile after mile. In this
comprehensive hiking boot guide, we’ll cover the most common types of
hiking footwear and provide helpful tips on caring for your new gear.
First, you’ll want to settle on a
category: hiking shoe, hiking boot, or backpacking boot? Your primary intended
use will dictate which category you choose.
Hiking
Shoes
Compared to boots, these shoes are
lighter and more flexible, and they offer less support. You would want to
consider a hiking shoe if you are:
- Going to be sticking to well-defined trails and shorter
hikes
- Not carrying a lot of weight
- A seasoned hiker carrying some weight and/or going
farther on rugged trails. Ideally, you’ve already built up considerable
strength in your feet, ankles, calves, and legs so you’re not relying on
your shoe to provide a lot of support
Hiking
Boots
Hiking boots are, broadly speaking,
more supportive and protective than hiking shoes. Sometimes they are simply
higher-cut versions of hiking shoes, and sometimes they feature slightly
stiffer construction, both of which will offer more support. The tradeoff, of
course, is that they’re going to be heavier than shoes. You might want to
consider boots if you are:
- Heading out on longer hikes over rougher terrain
- Carrying a moderately heavy load
- A beginner or occasional hiker who needs more support
to help out less-developed muscles, or who is prone to rolled ankles or
tweaked knees
Choosing the right hiking boots is a matchmaking process. Your dream hiking boots will:
- Match your hiking ambitions. Beefy backpacking boots, for
example, are usually not necessary if all you’re planning are day
hikes—unless a backpacking boot offers you the most comfort.
- Comfortably fit your feet. Ensuring a good fit is the key part of the boot-selection process.
Types of Hiking Boots
Some boots—and even shoes—straddle the range between light hiking,
hiking and backpacking. Your hiking ambitions determine what footwear
works best. If you routinely carry light loads, you should consider
lighter footwear.
Hiking shoes: Low-cut
models with flexible midsoles are excellent for day hiking. Many
ultralight backpackers may even choose trail-running shoes for
long-distance journeys.
Hiking boots: These
range from mid- or high-cut models intended for day hikes or weekend
backpacking trips with light loads. They often flex easily and require
little break-in time, but they lack the support and durability of stout
backpacking boots.
Backpacking boots: These
are designed to carry heavier loads on multiday trips deep into the
backcountry. Most have a high cut that wraps above the ankles for
excellent support. Durable and supportive, with stiffer midsoles than
lighter footwear, they are suitable for on- or off-trail travel.
Mountaineering boots: These
weightier boots with stiff midsoles are designed to a) accommodate
heavy loads and b) accept crampons for glacier travel. Mountaineering
boots are tough, supportive and durable.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Izbor obuce
Outdoors forum - Na noge
ПЛАНИНАРСКЕ ЦИПЕЛЕ
Kako odabrati i kupiti planinarske cipele (Gojzerice)?
http://www.stazeibogaze.info/bbpress/topic/njeno-visocanstvo-cipela
http://www.klubputnika.org/forum/topic/2124-cipele-za-dugo-hodanje/
http://www.mycity-military.com/Pesadijsko-naoruzanje-municija-i-oprema/Vojnicke-cizme_65.html
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pravilan izbor čarapa
Vuna, tu nema zamene. Od svih high-tech materijala koji su se
pojavili u poslednje vreme, i koriste se za odeću za sportove u prirodi,
takozvane out door sportove, nijedan ne može prevazići osobine vune kao
materijala za izradu čarapa. Možda niste primetili ali vaša stopala
imaju više znojnih žlezda po kvadratnom centimetru (oko 550) nego bilo
koji drugi deo tela. Svako stopalo izluči oko 1,2 litra znoja sedmično.
Sva ta vlaga predstavlja jedan od najvećih razloga zašto naša stopala
postaju hladna, jer je voda 32 puta bolji toplotni provodnik nego
vazduh. Vuna ima osobinu da može da apsorbuje vlagu do 30% svoje težine a
da ne izgubi sva ostala svojstva, toplotnu izolaciju i mekoću. To
pomaže da vašim nogama bude suvo, toplo i udobno, nešto što sintetičke
čarape ne mogu. Vlaga apsorbovana u vunenim čarapama teži da ispari ili
ostane u njima, radije nego da ode u uložak cipele. To može biti
poboljšano, naravno noćnim menjanjem čarapa. Poznata je činjenica da su
vunene čarape takodje mnogo manje sklone "smrdljivim nogama" posle
nekoliko dana, nego sintetičke.
Tradicionalno, vunene čarape su pravljene pletenjem u "porodično
grubom" stilu, dodajući najlon obično zbog izdržljivosti. Noviji način
pletenja čarapa je takozvano terry-loop (pravljenje petlji) pletenje.
Petlje hvataju više vazduha, samim tim bolje izoluju, smanjuju mogućnost
dobijanja plikova zbog trenja i omogućavaju dodatnu mekoću. Najbolje
čarape koje su konstruisne su sa dodatnim jastučićima na tabanima, sa
elastičnim lučnim spojem što povećava izdržljivost i mekoću, ravnim
šavovima tako da nema tačaka pritiska.
Možete primetiti da nisam počeo diskusiju sa meraklonskim čarapama.
Meraklonske meke, tanke, sintetičke čarape imaju manje trenje od
hrapavih vunenih. Medjutim meraklonske čarape vam nisu više potrebne ako
kupite dobre terry-loop vunene čarape. Ovo može izgledati kao
preterivanje, ali je istina. Petlje eliminišu probleme trenja, a visoko
kvalitetna vuna je toliko meka tako da nemate osećaj da nosite vunene
čarape. Vrlo važna stvar kod biranja čarapa je da uvek treba tražiti
čarape koje su anatomski oblikovane tj. imaju posebno izvedenu petu. Ako
je čarapa u obliku creva tj. bez pete, možete imati problema sa
naborima koji mogu napraviti plikove.
Ako kupite
obuću za ekstremne uslove, biće vam potrebna i
dodatna
izolacija. Imate nekoliko mogućnosti. Prvo je da koristite dva ili čak
tri para debelih čarapa. Ovo funkcioniše dobro, ako imamo u vidu
nekoliko bitnih pravila. Kombinacija čarapa ne sme da zavisi od
kapilarne cirkulacije i svaka sledeća čarapa mora biti veća od
predhodne. Pored toga
vaše cipele moraju biti odgovarajuće za dva ili
tri para čarapa. Ako pokušate da ugurate još jedan ekstra par debelih
čarapa u cipele, skoro sigurno ćete dobiti promrzline.
Nikako ne treba koristiti sintetičke čarape za planinarenje,
alpinizam, skijanje i slične aktivnosti jer one ne upijaju vlagu već je
samo propuštaju. Kada se unutrašnjost cipela zasiti vlagom noge su
mokre, tako da je veoma važno da menjate sintetičke čarape svako veče i
dozvolite vašim nogama da se osuše, u suprotnom dobićete ozbiljan
problem zvani " smežurane noge ". Pošto ste stvorili toplu i vlažnu
atmosferu, bakterije i gljive se razvijaju i to je problem. Koristeći
puder za noge taj problem možemo ublažiti (neko koristi i puder protiv
znojenja ).
izvor -
http://www.aob.org.rs/_saveti/gorotex_i_carape.php
http://www.mundsocks.com/ing/calcetines-montana.html
http://www.hikingbeginner.com/Hiking_Socks.html
http://www.rei.com/learn/expert-advice/backpacking-socks.html
http://www.theclymb.com/stories/buying-guide-item/how-to-buy-hiking-socks/
http://www.mountainwarehouse.com/expert-advice/how-to-choose-hiking-socks
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Odrzavanje obuce - prema materijalu od kog je izradjena obuca ide i odredjeno odrzavanje
cizma moze od nubuk koze i full grain koze, razlike vidite ovde.
Kada je u pitanju Nubuk koža, cipele naravno moraju biti suhe.
Isključivo koristiti posebne četke za nubuk kožu ili spužvicu za
brisanje. Za otporniju nečistoću upotrebljavamo mekanu gumicu čime
materijal čuva svoja osnovna svojstva. Četka se sastoji od gumiranih
vlakana i uskog ruba koji se koristi za teško dostupne dijelove obuće.
Dalje, kao sto smo vec rekli, osnovna je Impregnacija, Obucu
impregniramo odmah pri kupovini, a poslije možemo i svake dvije sedmice,
u zimskom periodu jednom sedmično iskljucivo uveče, kako bi se
inpregnacija dobro osušila i ušla u sve pore obuće.
izvor: http://www.iglusport.hr/stranice/savjeti
Full-Grain Leather - najkvalitetnija koza za najzahtevnije cizme -Asolo
TPS 520 GV
Boots made of full-grain leather offer the most durability and
weather resistance. Backpacking boots and mountaineering boots that
feature full-grain leather are also heavier, less breathable and require
more time to properly break in. The break-in process on heavier boots
should be done incrementally. Start with short walks around the
neighborhood. You can also wear your new boots around the house for a
few hours at a time. Next, take them on several shorter hikes, until you
feel confident they’re well broken-in. It’s never a good idea to take a
brand-new pair of boots on an extended trek.
- Full-grain leather refers to hides that have not been sanded,
buffed, or snuffed (as opposed to top-grain or corrected leather) to
remove imperfections (or natural marks) on the surface of the hide. The
grain remains allowing the fiber strength and durability. The grain also
has breathability, resulting in less moisture from prolonged contact.
Rather than wearing out, it will develop a patina
during its expected useful lifetime. High quality leather furniture and
footwear are often made from full-grain leather. Full-grain leathers
are typically available in two finish types:aniline, semi-aniline. - obuca od ove koze je uglavnom veoma skupa,sve zavisi od proizvodjaca ,npr grisport backpacking cizme koje ja imam(Edge) su fullgrain i kostale su oko 90evra na popustu(sto je jeftino) i dobro se drze(pazite se ipak jer vecina grisport cizama/cipela su realno krs i sem za grad ne bi ih preporucio neke druge modele)
- Top-grain leather (the most common type used in high-end
leather products) is the second-highest quality. It has had the "split"
layer separated away, making it thinner and more pliable than
full-grain. Its surface has been sanded and a finish coat added to the
surface which results in a colder, plastic feel with less breathability,
and it will not develop a natural patina. It is typically less
expensive and has greater resistance to stains than full-grain leather,
so long as the finish remains unbroken. - ovde spada NUBUK,vecina hiking cizmi i patika je od nubuka
Difference between Full Grain or Nubuck leather for a Backpacking Boot?
http://www.monodsports.com/types-of-leather-glossary/
http://www.olihemplus.rs/odrzavanje-obuce
http://www.elitemadzone.org/t459209-Pitanje-vezi-ciscenja-obuce
http://www.planika.ba/savjeti-za-kupce/5-prakticni-savjeti-za-njegu-kozne-obuce
Survival forum - odrzavanje obuce
Održavanje kožne obuće
http://www.erdal.rs/savet/saveti/
http://www.mass-shoes.com/ienje#a
http://www.batashoes.rs/products/prakticni-saveti.html
http://www.officeshoes.rs/sadrzaj-odrzavanje-obuce/674
http://nacinzivota45.blogspot.com/2011/10/nubuk-koze.html
http://opusteno.rs/saveta-saveti-f112/prakticni-saveti-za-negu-kozne-obuce-t9124.html
http://potrosac.info/saveti/obuca
http://www.erdal.rs/pretrazivac-proizvoda/
http://www.ana.rs/forum/index.php?topic=56192.240
https://www.shooster.hr/sadrzaj/195
http://www.froddo.net/kutak-za-roditelje/blog/clanak/Neka-ljubav-na-prvi-pogleda-potraje/
http://www.hemelshop.rs/proizvodi/krema-za-koznu-galanteriju
za nubuk koristite cetke kao ova
http://shop.timberland.com/product/index.jsp?productId=12776810
gumica za brisanje fleka i mrlja, a cetkica
od najlona za suvo i skoreplo blato i prasinu,gumica se koristi tek kada je cizma skroz suva
http://www.hanwag.com/expertise/after-purchase/cleaning-care
http://www.trails.com/how_41431_care-clean-mud-hiking-boots.html
http://www.rei.com/learn/expert-advice/caring-hiking-boots.html
http://www.decathlon.co.uk/blog/hiking/how-to-maintain-hiking-boots/
http://yourboots.blogspot.com/2008/03/taking-care-of-your-hiking-boots.html
https://grangers.co.uk/i-want-to/i-want-to-clean-my-leather-hiking-boots
http://www.backpacker.com/gear/footwear/hiking-boots/how-to-boot-cleaning/
http://www.lowaboots.com/leathercare/
http://www.sierratradingpost.com/lp2/hiking-footwear-guide/
http://www.fjallraven.com/taking-care-of-your-hiking-boots
http://www.stepout.co.nz/shoe-care-advice/suede-nubuck/
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------